FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Documentaries Prògraman Aithriseachd

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Saor-làithean ann an Leòdhas

Gaelic Gàidhlig

[Presenter] Ach an toiseach na saor-làithean aca fhèin agus tha Màiri, Alasdair agus a’ chlann ann an Leòdhas.

[Màiri] Seo Tràigh a’ Phuirt. Tha gu leòr dhaoine bidh iad a’ tighinn sìos an seo as t-samhradh. Chan eil i cho brèagha ri Tràigh Dhail ge-tà! Ach tha e gu math ceòthach shìos an sin an-diugh agus chan eil fhios ’m am faigheadh tu sealladh cho brèagha dhith ach tha e gu math brèagha shìos an seo cuideachd. ’S e tràigh mhath a th’ ann airson a thighinn ann leis an teaghlach.

[Màiri] Sin thu fhèin Demi. Dhan mheadhan. Ma-thà, tha mi’n dùil.

[Màiri] Bhon a thàinig sinn dhachaigh chan eil sinn air càil a dhèanamh! Tha sinn dìreach air a bhith nar suidh’. Och chan eil càil air a bhith a’ dol.

[Alasdair] Tha e math dìreach a bhith air falbh bhon fòn gu ìre. Tha am mobile air do chois ma bhios càil èiseil ann. Tha e math a bhith air falbh bhon fòn agus air falbh bhon doras. A’ gabhail air do shocair agus tha thu ag èirigh nuair a thogras tu agus a’ dol innte nuair a thogras tu. Tha sin fhèin math agus tha e a’ còrdadh ris a’ chloinn mìorbhaileach.

[Màiri] Tha saors’ aig a’ chloinn an seo a tha mìorbhaileach.

[Alasdair] Agus cha bhi uallach oirnne mun deidhinn, cà’ a bheil iad no cò an taigh anns a bheil iad.

[Màiri] Fhios agad thèid iad a-staigh a thaigh nan nàbaidhean. Nì iad rud sam bith den t-seòrsa sin. Chan eil, chan eil, chan eil uallach sam bith ort, fhios agad, gun tachair càil dhaibh. Tha an uimhir dhen sin ort nuair a tha thu ann am Baile Dhubhthaich, fhios agad, an rathad cho faisg oirnn ’s tha fhios agad gu bheil càraichean a’ dol sìos agus suas.

[Presenter] Ach chan eil e cho furasta dha Màiri uallach a’ chlub shamhraidh a chur air a cùlaibh.

[Màiri] Chì sinn a bheil feadhainn eile ann. Tha rudan fhathast air m’ inntinn rudan, ’s mathaid a bha mi a’ miannachadh a dhèanamh mus tàinig mi dhachaigh nach d’ fhuair mi air a dhèanamh. Rudan mar sin uaireannan ach tha aon rud math nuair a tha thu ann an taigh mo mhàthar chan eil eadar-lìon aice. Tha mise an-còmhnaidh a’ coimhead ri dè tha dol air Facebook agus dè tha a’ dol air an eadar-lìon, emails a’ tighinn a-steach ’s a-mach. Chan urrainn dhomh càil dhe sin a dhèanamh ann an taigh mo mhàthar. Bidh mi an-còmhnaidh a’ cantainn rith’ “feumaidh tu am broadband a tha sin fhaighinn” agus bidh i a’ cantainn “chan fhaigh, no, cha tig do ghuth-sa às a fòn a tha sin!” agus tha mi a’ creidsinn gur e an fhìrinn a th’ aice. So anns an dòigh sin tha mi a’ faighinn air falbh bhon a h-uile càil a tha sin.

[Presenter] Tha na saor-làithean a’ toirt cothrom dha Màiri agus an teaghlach ùine a chur seachad còmhla ri a màthair ’s a h-athair.

[Màiri] Nuair a tha mi a-staigh an seo tha mo thòin an-còmhnaidh ris an stòbha. Tha mi a’ smaointinn dìreach àite math a th’ ann son thu fhèin a bhlàthachadh, a’ cur seachad an tide a’ clabadaich ann an seo am measg a chèile.

[Presenter] B’ ann an seo a dh’ionnsaich Màiri an aoigheachd a tha cho bunaiteach dhi mar bean mhinisteir.

[Màiri] Chunnaic mi sin ag èirigh suas leatha-se. Bidh i an-còmhnaidh a’ toirt biadh dha daoine. Mo sheanmhair tha mi a’ creidsinn an aon rud nan tigeadh duine faisg bhiodh an-còmhnaidh prais bhrota no bhiodh rudeigin a’ dol. Duine sam bith a thigeadh a-steach bhiodh iad a’ faighinn biadh. Aoigheachd glè mhath air a thoirt seachad anns an dachaigh. ’S e sin an rud as fheàrr a th’ ann. Nuair a tha mis’ aig an taigh tha ise a’ dèanamh na còcaireachd gu lèir agus tha mis’ dìreach, tha i gam fheedaigeadh.

[Màthair Mhàiri] Nach eil i a’ coimhead coltach ri tè fairidhean? Feum air beagan feòil a chur oirre?

[Màiri] Ò nach ist.

[Màthair Mhàiri] I fhèin agus an duine aice ann an siud.

[Alasdair] Tha seo a’ fàs leis an acras! Cuin a tha an ath-bhiadh?

 

 

Holidays in Lewis

English Beurla

[Presenter] But first their own holiday and Màiri, Alasdair and the children are in Lewis.

[Mairi] This is Port of Ness beach. Plenty people come down here in the summer. It isn’t as beautiful as Dell beach though! But it is quite foggy down there today and I don’t know that you would get as beautiful a view of it but it is very beautiful down here too. It’s a good beach for coming to with the children.

[Mairi] That’s it Demi. To the middle. It’s good, I expect

[Mairi] Since we came home we haven’t done anything! We have just been sitting. Och nothing has happened.

[Alasdair] It is good just to be away from the phone to an extent. You’ve got the mobile if there is anything desperate. It is good to be away from the phone and away from the door. Taking a break and you get up when you want and turn in when you want. That itself is good and the children thoroughly enjoy it.

[Mairi] The children have marvelous freedom here.

[Alasdair] And we don’t worry about them, where they are or which house they’re in.

[Mairi] You know they will go into the neighbours’ house. They will do anything like that. No, no, you have no worry, you know, that anything will happen to them. You do have that when you are in Tain, you know, the road is so close to us and you know that cars go up and down.

[Presenter] But it isn’t as easy for Màiri to put her worry about the summer club behind her.

[Mairi] We will see if some others come. Things are still on my mind, perhaps that I wanted to do before we came home but didn’t manage to do. Things like that sometimes but one thing is good when you are in my mother’s house she doesn’t have internet. I always look at what’s happening on Facebook and what’s happening on the internet, emails coming in and out. I can’t do any of that in my mother’s house. I always say to her “you need to get that broadband” and she always says “no, no, your voice won’t come out of that phone!” and I think that she’s correct. So in that way I get away from all of that.

[Presenter] The holiday gives Màiri and the family an opportunity to spend time with her mother and father.

[Mairi] When I’m in here my bum is always against the stove. I think it’s just a good place to warm yourself, spending time blethering here with one another.

[Presenter] It was here that Màiri learnt the hospitality that is so fundamental to her as a minister’s wife.

[Mairi] I saw that growing up with her. She always gives food to people. My grandmother I think is the same if anyone came close there is always a big pot of soup or there would be something going. Anyone that came in they would get food. Superb hospitality given at home. That’s the best thing there is. When I am at home she does all the cooking and I just, she feeds me!

[Màiri’s Mother] Doesn’t she look like a fairy, that she needs a bit more meat on her?

[Mairi] Oh be quiet.

[Mairi’s Mother]: Herself and her husband there.

[Alasdair] This is increasing with the hunger! When is the next meal?

 

 

Saor-làithean ann an Leòdhas

Gaelic Gàidhlig

[Presenter] Ach an toiseach na saor-làithean aca fhèin agus tha Màiri, Alasdair agus a’ chlann ann an Leòdhas.

[Màiri] Seo Tràigh a’ Phuirt. Tha gu leòr dhaoine bidh iad a’ tighinn sìos an seo as t-samhradh. Chan eil i cho brèagha ri Tràigh Dhail ge-tà! Ach tha e gu math ceòthach shìos an sin an-diugh agus chan eil fhios ’m am faigheadh tu sealladh cho brèagha dhith ach tha e gu math brèagha shìos an seo cuideachd. ’S e tràigh mhath a th’ ann airson a thighinn ann leis an teaghlach.

[Màiri] Sin thu fhèin Demi. Dhan mheadhan. Ma-thà, tha mi’n dùil.

[Màiri] Bhon a thàinig sinn dhachaigh chan eil sinn air càil a dhèanamh! Tha sinn dìreach air a bhith nar suidh’. Och chan eil càil air a bhith a’ dol.

[Alasdair] Tha e math dìreach a bhith air falbh bhon fòn gu ìre. Tha am mobile air do chois ma bhios càil èiseil ann. Tha e math a bhith air falbh bhon fòn agus air falbh bhon doras. A’ gabhail air do shocair agus tha thu ag èirigh nuair a thogras tu agus a’ dol innte nuair a thogras tu. Tha sin fhèin math agus tha e a’ còrdadh ris a’ chloinn mìorbhaileach.

[Màiri] Tha saors’ aig a’ chloinn an seo a tha mìorbhaileach.

[Alasdair] Agus cha bhi uallach oirnne mun deidhinn, cà’ a bheil iad no cò an taigh anns a bheil iad.

[Màiri] Fhios agad thèid iad a-staigh a thaigh nan nàbaidhean. Nì iad rud sam bith den t-seòrsa sin. Chan eil, chan eil, chan eil uallach sam bith ort, fhios agad, gun tachair càil dhaibh. Tha an uimhir dhen sin ort nuair a tha thu ann am Baile Dhubhthaich, fhios agad, an rathad cho faisg oirnn ’s tha fhios agad gu bheil càraichean a’ dol sìos agus suas.

[Presenter] Ach chan eil e cho furasta dha Màiri uallach a’ chlub shamhraidh a chur air a cùlaibh.

[Màiri] Chì sinn a bheil feadhainn eile ann. Tha rudan fhathast air m’ inntinn rudan, ’s mathaid a bha mi a’ miannachadh a dhèanamh mus tàinig mi dhachaigh nach d’ fhuair mi air a dhèanamh. Rudan mar sin uaireannan ach tha aon rud math nuair a tha thu ann an taigh mo mhàthar chan eil eadar-lìon aice. Tha mise an-còmhnaidh a’ coimhead ri dè tha dol air Facebook agus dè tha a’ dol air an eadar-lìon, emails a’ tighinn a-steach ’s a-mach. Chan urrainn dhomh càil dhe sin a dhèanamh ann an taigh mo mhàthar. Bidh mi an-còmhnaidh a’ cantainn rith’ “feumaidh tu am broadband a tha sin fhaighinn” agus bidh i a’ cantainn “chan fhaigh, no, cha tig do ghuth-sa às a fòn a tha sin!” agus tha mi a’ creidsinn gur e an fhìrinn a th’ aice. So anns an dòigh sin tha mi a’ faighinn air falbh bhon a h-uile càil a tha sin.

[Presenter] Tha na saor-làithean a’ toirt cothrom dha Màiri agus an teaghlach ùine a chur seachad còmhla ri a màthair ’s a h-athair.

[Màiri] Nuair a tha mi a-staigh an seo tha mo thòin an-còmhnaidh ris an stòbha. Tha mi a’ smaointinn dìreach àite math a th’ ann son thu fhèin a bhlàthachadh, a’ cur seachad an tide a’ clabadaich ann an seo am measg a chèile.

[Presenter] B’ ann an seo a dh’ionnsaich Màiri an aoigheachd a tha cho bunaiteach dhi mar bean mhinisteir.

[Màiri] Chunnaic mi sin ag èirigh suas leatha-se. Bidh i an-còmhnaidh a’ toirt biadh dha daoine. Mo sheanmhair tha mi a’ creidsinn an aon rud nan tigeadh duine faisg bhiodh an-còmhnaidh prais bhrota no bhiodh rudeigin a’ dol. Duine sam bith a thigeadh a-steach bhiodh iad a’ faighinn biadh. Aoigheachd glè mhath air a thoirt seachad anns an dachaigh. ’S e sin an rud as fheàrr a th’ ann. Nuair a tha mis’ aig an taigh tha ise a’ dèanamh na còcaireachd gu lèir agus tha mis’ dìreach, tha i gam fheedaigeadh.

[Màthair Mhàiri] Nach eil i a’ coimhead coltach ri tè fairidhean? Feum air beagan feòil a chur oirre?

[Màiri] Ò nach ist.

[Màthair Mhàiri] I fhèin agus an duine aice ann an siud.

[Alasdair] Tha seo a’ fàs leis an acras! Cuin a tha an ath-bhiadh?

 

 

Holidays in Lewis

English Beurla

[Presenter] But first their own holiday and Màiri, Alasdair and the children are in Lewis.

[Mairi] This is Port of Ness beach. Plenty people come down here in the summer. It isn’t as beautiful as Dell beach though! But it is quite foggy down there today and I don’t know that you would get as beautiful a view of it but it is very beautiful down here too. It’s a good beach for coming to with the children.

[Mairi] That’s it Demi. To the middle. It’s good, I expect

[Mairi] Since we came home we haven’t done anything! We have just been sitting. Och nothing has happened.

[Alasdair] It is good just to be away from the phone to an extent. You’ve got the mobile if there is anything desperate. It is good to be away from the phone and away from the door. Taking a break and you get up when you want and turn in when you want. That itself is good and the children thoroughly enjoy it.

[Mairi] The children have marvelous freedom here.

[Alasdair] And we don’t worry about them, where they are or which house they’re in.

[Mairi] You know they will go into the neighbours’ house. They will do anything like that. No, no, you have no worry, you know, that anything will happen to them. You do have that when you are in Tain, you know, the road is so close to us and you know that cars go up and down.

[Presenter] But it isn’t as easy for Màiri to put her worry about the summer club behind her.

[Mairi] We will see if some others come. Things are still on my mind, perhaps that I wanted to do before we came home but didn’t manage to do. Things like that sometimes but one thing is good when you are in my mother’s house she doesn’t have internet. I always look at what’s happening on Facebook and what’s happening on the internet, emails coming in and out. I can’t do any of that in my mother’s house. I always say to her “you need to get that broadband” and she always says “no, no, your voice won’t come out of that phone!” and I think that she’s correct. So in that way I get away from all of that.

[Presenter] The holiday gives Màiri and the family an opportunity to spend time with her mother and father.

[Mairi] When I’m in here my bum is always against the stove. I think it’s just a good place to warm yourself, spending time blethering here with one another.

[Presenter] It was here that Màiri learnt the hospitality that is so fundamental to her as a minister’s wife.

[Mairi] I saw that growing up with her. She always gives food to people. My grandmother I think is the same if anyone came close there is always a big pot of soup or there would be something going. Anyone that came in they would get food. Superb hospitality given at home. That’s the best thing there is. When I am at home she does all the cooking and I just, she feeds me!

[Màiri’s Mother] Doesn’t she look like a fairy, that she needs a bit more meat on her?

[Mairi] Oh be quiet.

[Mairi’s Mother]: Herself and her husband there.

[Alasdair] This is increasing with the hunger! When is the next meal?