FaclairDictionary EnglishGàidhlig

887: Weem (3) 887: Weem (3)

B1 - Intermediate - The Little LetterB1 - Eadar-mheadhanach - An Litir Bheag

Litir shìmplidh sheachdaineach do luchd-ionnsachaidh le clàr-fuaime, tar-sgrìobhadh is eadar-theangachadh. A simple weekly letter to Gaelic learners with audio, transcription and translation.

Tha an litir bheag ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. The little letter is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Audio is playing in pop-over.

Weem (3)

Gaelic Gàidhlig

Bha mi ag innse dhuibh mu Weem – no Uaimh – ann an Siorrachd Pheairt. Tha àiteachan eile ann le Weem anns an ainm – a’ ciallachadh uamh no uamhan.

Ann an Siorrachd Aonghais, tha grunn eisimpleirean ann. Aig ceann shuas Ghleann Chlàbhaidh, tha àite air a bheil Hole of Weems. A rèir Leabhar nan Ainmean aig an t-Suirbhidh Òrdanais, ʼs e uamh mhòr a tha ann.

Tha an Seann Chunntas Staitistigeach ag innse dhuinn mu Weems Hole faisg air Ceathramh Moire air Machair Aonghais. Tha an uamh sin mòr agus fada. Chaidh cnàmhan daoine a lorg innte.

Chaidh am facal a-steach don Albais. Tha na faclairean Albais ag innse dhuinn gu bheil weem a’ ciallachadh ‘uamh, toll no slochd anns an talamh, souterrain agus seilear’.

Thuige seo, thug sinn sùil air àiteachan far a bheil am facal sgrìobhte W-E-E-M ann am Beurla. Tha aonan eile agam dhuibh, far a bheil weem aig an deireadh. ʼS e sin Pittenweem ann am Fìobh. Ann an Gàidhlig an latha an-diugh, ʼs e sin Peit no Baile na h-Uamha. Tha e a’ ciallachadh ‘the farm of the cave’. Tha uamh ainmeil ann – Uamh Fhaolain no St Fillan’s Cave.

Tha àiteachan ann, ge-tà, far a bheil ‘Weems’ air a litreachadh W-E-M-Y-S-S. Tha fear faisg air Farfair air Machair Aonghais. Ann am Fìobh, faisg air Cathair Chaladain, tha West Wemyss agus East Wemyss. Tha iad ri taobh a’ chladaich. Ann an East Wemyss tha tòrr uamhan ann.

Tha àiteachan eile le Wemyss ann, mar Wemyss Bay agus Wemyss Point ann an Siorrachd Àir, agus Port Wemyss ann an Ìle. Math dh’fhaodte gur e an teaghlach Wemyss a tha air ainmeachadh annta. ʼS e a’ Ghàidhlig air Port Wemyss – Bun Othan, a’ ciallachadh ‘beul na h-aibhne’.

Ach càit an d’ fhuair an teaghlach an t-ainm? Sgrìobh Sir Raibeart Sibbald anns an leabhar aige The History of Fife and Kinross – ‘The Earl of Weems takes his surname ... from the caves in his ground upon the coast to the east of the house’. Sgrìobh Sibbald an t-ainm W-E-E-M-S. Tapadh leibh airson a bhith còmhla rium a’ toirt sùil air àiteachan uamhach.

Weem (3)

English Beurla

I was telling you about Weem – or Uaimh – in Perthshire. There are other places with Weem in the name – meaning a cave or caves.

In Angus there are several examples. At the upper end of Glen Clova, there is a place called ‘Hole of Weems’. According to the Ordnance Survey Name Book, it’s a big cave.

The Old Statistical Account tells us about ‘Weems Hole’ near Kirriemuir in the low country of Angus. That cave is large and long. Human bones were found in it.

The word went into Scots. The Scots dictionaries tell us that weem means ‘cave, hole or depression in the ground, souterrain and cellar’.

To this point, we [have] looked at places where the word is spelt W-E-E-M in English. I have another one for you, where weem is at the end. That is Pittenweem in Fife. In modern Gaelic, that is Peit or Baile na h-Uamha. It means ‘the farm of the cave’. There is a famous cave there – Uamh Fhaolain or St Fillan’s Cave.

There are places, however, where Weems is spelt W-E-M-Y-S-S. There is one near Forfar in the low country of Angus. In Fife, near Kirkcaldy, there are West Wemyss and East Wemyss. They are next to the shore. In East Wemyss there are many caves.

There are other places with Wemyss, such as Wemyss Bay and Wemyss Point in Ayrshire, and Port Wemyss on Islay. Perhaps it is the Wemyss family that is named in them. The Gaelic for Port Wemyss is Bun Othan, meaning ‘river mouth’.

But where did the family get the name? Sir Robert Sibbald wrote in his book The History of Fife and Kinross – ‘The Earl of Weems takes his surname ... from the caves in his ground upon the coast to the east of the house’. Sibbald wrote the name W-E-E-M-S. Thanks for being with me looking at places abounding in caves.

Weem (3)

Gaelic Gàidhlig

Bha mi ag innse dhuibh mu Weem – no Uaimh – ann an Siorrachd Pheairt. Tha àiteachan eile ann le Weem anns an ainm – a’ ciallachadh uamh no uamhan.

Ann an Siorrachd Aonghais, tha grunn eisimpleirean ann. Aig ceann shuas Ghleann Chlàbhaidh, tha àite air a bheil Hole of Weems. A rèir Leabhar nan Ainmean aig an t-Suirbhidh Òrdanais, ʼs e uamh mhòr a tha ann.

Tha an Seann Chunntas Staitistigeach ag innse dhuinn mu Weems Hole faisg air Ceathramh Moire air Machair Aonghais. Tha an uamh sin mòr agus fada. Chaidh cnàmhan daoine a lorg innte.

Chaidh am facal a-steach don Albais. Tha na faclairean Albais ag innse dhuinn gu bheil weem a’ ciallachadh ‘uamh, toll no slochd anns an talamh, souterrain agus seilear’.

Thuige seo, thug sinn sùil air àiteachan far a bheil am facal sgrìobhte W-E-E-M ann am Beurla. Tha aonan eile agam dhuibh, far a bheil weem aig an deireadh. ʼS e sin Pittenweem ann am Fìobh. Ann an Gàidhlig an latha an-diugh, ʼs e sin Peit no Baile na h-Uamha. Tha e a’ ciallachadh ‘the farm of the cave’. Tha uamh ainmeil ann – Uamh Fhaolain no St Fillan’s Cave.

Tha àiteachan ann, ge-tà, far a bheil ‘Weems’ air a litreachadh W-E-M-Y-S-S. Tha fear faisg air Farfair air Machair Aonghais. Ann am Fìobh, faisg air Cathair Chaladain, tha West Wemyss agus East Wemyss. Tha iad ri taobh a’ chladaich. Ann an East Wemyss tha tòrr uamhan ann.

Tha àiteachan eile le Wemyss ann, mar Wemyss Bay agus Wemyss Point ann an Siorrachd Àir, agus Port Wemyss ann an Ìle. Math dh’fhaodte gur e an teaghlach Wemyss a tha air ainmeachadh annta. ʼS e a’ Ghàidhlig air Port Wemyss – Bun Othan, a’ ciallachadh ‘beul na h-aibhne’.

Ach càit an d’ fhuair an teaghlach an t-ainm? Sgrìobh Sir Raibeart Sibbald anns an leabhar aige The History of Fife and Kinross – ‘The Earl of Weems takes his surname ... from the caves in his ground upon the coast to the east of the house’. Sgrìobh Sibbald an t-ainm W-E-E-M-S. Tapadh leibh airson a bhith còmhla rium a’ toirt sùil air àiteachan uamhach.

PDF

Download the text of this week's letter as a PDF:Thoir a-nuas Litir mar PDF:

Download File

PDF documents are especially suited for printing out. Most computers can open PDF files, but if you have problems viewing them you may need to install reader software such as Tha faidhleachan PDF gu sònraichte math airson clò-bhualadh. Tha e furasta gu leòr do chuid de choimpiutairean faidhleachan PDF fhosgladh, ach ma tha trioblaid agad ‘s dòcha gum biodh e feumail bathar-bog mar Adobe Acrobat Reader. fhaighinn.

Litir do Luchd-ionnsachaidh

This letter corresponds to Tha an Litir seo a’ buntainn ri Litir do Luchd-ionnsachaidh 1191

Podcast

BBC offers this litir as a podcast: Visit the programme page for more info and to download or subscribe. Tha am BBC a’ tabhainn seo mar podcast. Tadhail air an duilleag-phrògraim airson barrachd fiosrachaidh no airson podcast fhaighinn

Other letters Litrichean eile