FaclairDictionary EnglishGàidhlig

News Naidheachdan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

A’ tilleadh dhan sgoil

Gaelic Gàidhlig

[Karen Elder] Niste, chan fhaodar a ràdh nach eil ceangal eadar a h-àrdachadh san àireamh chùisean de Covid-19 an seo ann an Alba agus mar a thill cuid de sgoilearan chun nan seòmraichean-teagaisg, sin a dh’aidich Prìomh-Mhinistear na h-Alba air an latha anns an do thill cuid de sgoilearan bun-sgoile làn-ùine agus cuid de sgoilearan àrd-sgoile pàirt-ùine. Tha an tè-naidheachd againne Shona Nic a’ Phiocair air a bhith a’ bruidhinn ri cuid a thill chun nan seòmraichean-teagaisg an-diugh.

[Shona Nic a’ Phiocair] Air feadh na Gàidhealtachd, thill sgoilearan sna tràth bhliadhnaichean air ais dhan sgoil mar-thà. Ach bha luchd-teagaisg trang ag ullachadh airson fàilt’ a chur air feadhainn nas sìne air ais dhan a’ bhun-sgoil eadar clas a ceithir agus clas a seachd an-diugh.

[Steaphan MacÌomhair] Bha clas a ceithir gu math dòigheil a’ tighinn a-staigh dhan sgoil an-diugh, gu math toilichte, agus gu sònraichte a bhith còmhla ris na caraidean aca, sin an rud bu mhotha a tha mi a’ faicinn. Tha iad trang a’ còmhradh ’s a’ cabadaich ach cuideachd tha mi a’ cinnteach gu bheil iad toilichte a bhith air falbh bho na sgrìonaichean aca cuideachd. Rinn iad tòrr den sin tro lockdown. Tha mi fhèin mar thidsear ag iarraidh faicinn dè an ìre aig a bheil a h-uile duine, fhios agad, càite bheil na beàrnan a dh’fheumas a lìonadh agus ’eil fhios agad, thèid a h-uile sian a thaobh planadh agam a chur air dòigh mun cuairt air an sin.

[Shona Nic a’ Phiocair] ’S ann aig deireadh an Fhaoillich am bliadhna a chaidh iarraidh air sgoilearan air feadh na h-Alba fuireach aig an taigh agus obair-sgoile a dhèanamh air loidhne. ‘S nach iad a bha dòigheil a’ tilleadh air ais dhan sgoil gun sùile a chumail air sgrìn.

[Fionnlagh] Tha mi air mo dhòigh a bhith air ais san sgoil agus tha mi cho sona ri bròg.

[Isla] Bha sinn a’ faicinn cuid den clas againn agus bha sin math.

[Alasdair] An rud a bha doirbh mu dheidhinn a bhith aig an taigh, feumaidh tu coimhead air sgrìn airson faicinn obair againn ach anns an sgoil bidh thu a’ dol dhan sgoil agus bidh an tidsear a’ canail riut an obair.

[Shona Nic a’ Phiocair] Thill sgoilearan aig ìre àrd-sgoile air ais cuideachd an-diugh ach air sgàth ’s riaghailtean astarachadh sòisealta, bidh iad sa chlas pàirt-ùine agus bidh iad a’ leantainn ris a’ chòrr dhen foghlam aca aig an taigh. Ach dha sgoilearan àrd-sgoile ann am bliadhnaichean ceithir gu sia, gheibh iad prìomhachas a thaobh ùine a bharrachd a chur seachad sa chlas.

[Catriona Chaimbeul] ‘S e an rud as cudromaiche a dh’fheumas sinn cuimhneachadh mu dheidhinn a thaobh na sgoilearan nas sine, ’s e gur e iadsan a tha a’ dol a bhith, uill, bha iad a’ dol a bhith a’ suidhe deuchainnean ach a-nis feumaidh sinn dòigh fhaighinn air ùine gu leòr a thoirt dhaibh airson teisteanasan agus ged a bhios pàirt dhe na cùrsaichean air an lìbhrigeadh ann an dòigh eadar-dhealaichte, tha iad fhathast feumach air ùine a bhith anns an togalach.

[Shona Nic a’ Phiocair] Bidh ùine ann fhathast ge-tà mus tèid sgoiltean na dùthaich air ais gu suidheachadh sam bith coltach ris na bh’ againn mus do thòisich a’ chiad ghlasadh an-uiridh. Ach, tha iad air ceum air an t-slighe gus foghlam ann an suidheachadh nas àbhaistiche fhaighinn. Shona Nic a’ Phiocair, BBC An Là.

 

 

Returning to school

English Beurla

[Karen Elder] Now, you can’t say that there isn’t a connection between the rise in Covid-19 cases here in Scotland and how some pupils returned to the classrooms, that’s what Scotland’s First Minister admitted on the day that some primary school pupils returned full-time and some high school pupils returned part-time. Our news reporter Shona MacVicar has been speaking to some who returned to classrooms today.

[Shona MacVicar] Across the Highlands, pupils in the early years have returned back to school already. But the teachers were busy preparing to welcome the older ones back to the primary school between primary 4 and class 7 today.

[Steaphan MacIver] Class 4 were very good coming into school today, very happy, and especially to be together with their friends, that was the thing I saw the most. They’re busy talking and chatting but also I’m sure that they are happy to be away from their screens too. They did a lot of that through lockdown. I am, myself as a teacher, wanting to see what stage everyone is at, you know, where the gaps are that need filled and you know, everything in terms of planning will be organised around that.

[Shona MacVicar] It was at the end of January last year that pupils across Scotland were asked to stay at home and do their schoolwork online. And weren’t they happy to return back to school without keeping an eye on a screen.

[Finlay] I’m so happy to be back at school and I’m as happy as Larry (as happy as a shoe).

[Isla] We saw some of our class and that was good.

[Alasdair] The thing that was difficult about being at home, you need to look at a screen to see our work but in school you go to school and the teacher tells you the work.

[Shona MacVicar] Pupils at secondary school level returned back too today but because of social distancing rules, they are in class part-time and they will be following the rest of their education at home. But for secondary school pupils in years four to six, they’ll get priority in terms of extra time to spend in class.

[Catriona Campbell] The most important thing we need to remember about the older pupils is that it is them that will be, well they were going to be sitting their exams, but now we need to find a way to give them enough time for qualifications and although part of their courses will be delivered in a different way, they still need time to be in the building.

[Shona MacVicar] There will be some time still before the schools of the country go back to a situation any way like we had before the first lockdown started last year. But, they have taken a step on the road to getting an education in a more normal situation. Shona MacVicar, BBC An Là.

 

 

A’ tilleadh dhan sgoil

Gaelic Gàidhlig

[Karen Elder] Niste, chan fhaodar a ràdh nach eil ceangal eadar a h-àrdachadh san àireamh chùisean de Covid-19 an seo ann an Alba agus mar a thill cuid de sgoilearan chun nan seòmraichean-teagaisg, sin a dh’aidich Prìomh-Mhinistear na h-Alba air an latha anns an do thill cuid de sgoilearan bun-sgoile làn-ùine agus cuid de sgoilearan àrd-sgoile pàirt-ùine. Tha an tè-naidheachd againne Shona Nic a’ Phiocair air a bhith a’ bruidhinn ri cuid a thill chun nan seòmraichean-teagaisg an-diugh.

[Shona Nic a’ Phiocair] Air feadh na Gàidhealtachd, thill sgoilearan sna tràth bhliadhnaichean air ais dhan sgoil mar-thà. Ach bha luchd-teagaisg trang ag ullachadh airson fàilt’ a chur air feadhainn nas sìne air ais dhan a’ bhun-sgoil eadar clas a ceithir agus clas a seachd an-diugh.

[Steaphan MacÌomhair] Bha clas a ceithir gu math dòigheil a’ tighinn a-staigh dhan sgoil an-diugh, gu math toilichte, agus gu sònraichte a bhith còmhla ris na caraidean aca, sin an rud bu mhotha a tha mi a’ faicinn. Tha iad trang a’ còmhradh ’s a’ cabadaich ach cuideachd tha mi a’ cinnteach gu bheil iad toilichte a bhith air falbh bho na sgrìonaichean aca cuideachd. Rinn iad tòrr den sin tro lockdown. Tha mi fhèin mar thidsear ag iarraidh faicinn dè an ìre aig a bheil a h-uile duine, fhios agad, càite bheil na beàrnan a dh’fheumas a lìonadh agus ’eil fhios agad, thèid a h-uile sian a thaobh planadh agam a chur air dòigh mun cuairt air an sin.

[Shona Nic a’ Phiocair] ’S ann aig deireadh an Fhaoillich am bliadhna a chaidh iarraidh air sgoilearan air feadh na h-Alba fuireach aig an taigh agus obair-sgoile a dhèanamh air loidhne. ‘S nach iad a bha dòigheil a’ tilleadh air ais dhan sgoil gun sùile a chumail air sgrìn.

[Fionnlagh] Tha mi air mo dhòigh a bhith air ais san sgoil agus tha mi cho sona ri bròg.

[Isla] Bha sinn a’ faicinn cuid den clas againn agus bha sin math.

[Alasdair] An rud a bha doirbh mu dheidhinn a bhith aig an taigh, feumaidh tu coimhead air sgrìn airson faicinn obair againn ach anns an sgoil bidh thu a’ dol dhan sgoil agus bidh an tidsear a’ canail riut an obair.

[Shona Nic a’ Phiocair] Thill sgoilearan aig ìre àrd-sgoile air ais cuideachd an-diugh ach air sgàth ’s riaghailtean astarachadh sòisealta, bidh iad sa chlas pàirt-ùine agus bidh iad a’ leantainn ris a’ chòrr dhen foghlam aca aig an taigh. Ach dha sgoilearan àrd-sgoile ann am bliadhnaichean ceithir gu sia, gheibh iad prìomhachas a thaobh ùine a bharrachd a chur seachad sa chlas.

[Catriona Chaimbeul] ‘S e an rud as cudromaiche a dh’fheumas sinn cuimhneachadh mu dheidhinn a thaobh na sgoilearan nas sine, ’s e gur e iadsan a tha a’ dol a bhith, uill, bha iad a’ dol a bhith a’ suidhe deuchainnean ach a-nis feumaidh sinn dòigh fhaighinn air ùine gu leòr a thoirt dhaibh airson teisteanasan agus ged a bhios pàirt dhe na cùrsaichean air an lìbhrigeadh ann an dòigh eadar-dhealaichte, tha iad fhathast feumach air ùine a bhith anns an togalach.

[Shona Nic a’ Phiocair] Bidh ùine ann fhathast ge-tà mus tèid sgoiltean na dùthaich air ais gu suidheachadh sam bith coltach ris na bh’ againn mus do thòisich a’ chiad ghlasadh an-uiridh. Ach, tha iad air ceum air an t-slighe gus foghlam ann an suidheachadh nas àbhaistiche fhaighinn. Shona Nic a’ Phiocair, BBC An Là.

 

 

Returning to school

English Beurla

[Karen Elder] Now, you can’t say that there isn’t a connection between the rise in Covid-19 cases here in Scotland and how some pupils returned to the classrooms, that’s what Scotland’s First Minister admitted on the day that some primary school pupils returned full-time and some high school pupils returned part-time. Our news reporter Shona MacVicar has been speaking to some who returned to classrooms today.

[Shona MacVicar] Across the Highlands, pupils in the early years have returned back to school already. But the teachers were busy preparing to welcome the older ones back to the primary school between primary 4 and class 7 today.

[Steaphan MacIver] Class 4 were very good coming into school today, very happy, and especially to be together with their friends, that was the thing I saw the most. They’re busy talking and chatting but also I’m sure that they are happy to be away from their screens too. They did a lot of that through lockdown. I am, myself as a teacher, wanting to see what stage everyone is at, you know, where the gaps are that need filled and you know, everything in terms of planning will be organised around that.

[Shona MacVicar] It was at the end of January last year that pupils across Scotland were asked to stay at home and do their schoolwork online. And weren’t they happy to return back to school without keeping an eye on a screen.

[Finlay] I’m so happy to be back at school and I’m as happy as Larry (as happy as a shoe).

[Isla] We saw some of our class and that was good.

[Alasdair] The thing that was difficult about being at home, you need to look at a screen to see our work but in school you go to school and the teacher tells you the work.

[Shona MacVicar] Pupils at secondary school level returned back too today but because of social distancing rules, they are in class part-time and they will be following the rest of their education at home. But for secondary school pupils in years four to six, they’ll get priority in terms of extra time to spend in class.

[Catriona Campbell] The most important thing we need to remember about the older pupils is that it is them that will be, well they were going to be sitting their exams, but now we need to find a way to give them enough time for qualifications and although part of their courses will be delivered in a different way, they still need time to be in the building.

[Shona MacVicar] There will be some time still before the schools of the country go back to a situation any way like we had before the first lockdown started last year. But, they have taken a step on the road to getting an education in a more normal situation. Shona MacVicar, BBC An Là.

 

 

seòmar-teagaisg

classroom

trang

busy

ag ullachadh

preparing

gu sònraichte

especially

cho sona ri bròg

as happy as Larry

This literally means as happy as a shoe!

riaghailtean

rules

a’ lìbhrigeadh

delivering