FaclairDictionary EnglishGàidhlig

777: Robert the Bruce in Inverness (1) 777: Am Brusach ann an Inbhir Nis (1)

B1 - Intermediate - The Little LetterB1 - Eadar-mheadhanach - An Litir Bheag

Litir shìmplidh sheachdaineach do luchd-ionnsachaidh le clàr-fuaime, tar-sgrìobhadh is eadar-theangachadh. A simple weekly letter to Gaelic learners with audio, transcription and translation.

Tha an litir bheag ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. The little letter is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Audio is playing in pop-over.

Am Brusach ann an Inbhir Nis (1)

Gaelic Gàidhlig

Ann an Litir còig ceud, seasgad ’s a seachd (567), bha mi ag innse dhuibh mu Cho-chòrdadh Pheairt. Thug an co-chòrdadh gu crìch an smachd aig na Lochlannaich air taobh an iar na h-Alba – agus an iar-thuath, na h-eileanan agus Eilean Mhanainn cuideachd. Chaidh an t-aonta a tharraing ri chèile le riochdairean aig Nirribhidh agus Alba ann am Peairt. Bha sin anns a’ bhliadhna dà cheud deug, seasgad ’s a sia (1266).

Bha an co-chòrdadh eadar Alasdair III, Rìgh na h-Alba, agus Rìgh Nirribhidh, Mànas IV. A rèir an aonta, bha Alba a’ pàigheadh ceithir mìle marg agus an uair sin ceud marg gach bliadhna. Fhuair Alba smachd air na tìrean a dh’ainmich mi, ach Arcaibh is Sealtainn.

Cha b’ e sin deireadh an sgeòil airson Co-chòrdadh Pheairt. Chaidh a dhaingneachadh ann an Inbhir Nis nuair a bha Raibeart am Brusach na rìgh. Bha esan an làthair airson ainm a chur ris an sgrìobhainn.

Tha dreach dhen aonta – air eadar-theangachadh gu Beurla – anns an leabhar Invernessiana. Chaidh an leabhar a chur ri chèile le Teàrlach Friseal Mac an Tòisich. Thàinig an dà sgioba còmhla air an latha mu dheireadh dhen Dàmhair ann an trì cheud deug ʼs a dhà-dheug (1312). Ann an sgioba na h-Alba, a bharrachd air an rìgh, bha co-dhiù ceathrar easbaigean agus triùir iarlan. Chuir iad uile an seulachan pearsanta ris an sgrìobhainn.

Cha robh Rìgh Nirribhidh, Håkon V, an làthair. Bha esan air a riochdachadh le àrd-easbaig, dithis easbaigean, iarla agus dithis bharan.

Cha deach an t-aonta atharrachadh. Dhearbh am Brusach gun cumadh Alba ris na dleastanasan aice. Bhiodh i a’ cur ceud marg a h-uile bliadhna gu sìorraidh gu Rìgh Nirribhidh agus oighrean. Bhiodh an t-airgead air a thoirt seachad air Fèill Eòin ann an Eaglais an Naoimh Mhànais. Tha an t-seann eaglais sin fhathast ann – ann am Baile na h-Eaglaise ann an Arcaibh. Carson a thachradh e an sin? Uill, bhuineadh Arcaibh fhathast do Rìgh Nirribhidh.

A bheil sin a’ ciallachadh gu bheil Alba fhathast a’ cur sùim co-ionann ri ceud marg gu Nirribhidh gach bliadhna? Bheir sinn sùil air sin an ath-sheachdain.

Robert the Bruce in Inverness (1)

English Beurla

In Litir 567, I was telling you about the Treaty of Perth. The treaty brought to an end the Scandinavian control of the west of Scotland – and the north-west, the islands and the Isle of Man as well. The agreement was drawn up by Norwegian and Scottish representatives in Perth. That was in the year 1266.

The treaty was between Alexander III, the King of Scotland, and the King of Norway, Magnus IV. According to the agreement, Scotland was paying four thousand merks and then a hundred merks every year. Scotland got control of the lands I named, except Orkney and Shetland.

That wasn’t the end of the story for the Treaty of Perth. It was ratified in Inverness when Robert the Bruce was king. He was present to put his name to the document.

A form of the agreement – translated to English – is in the book Invernessiana . The book was put together by Charles Fraser-Mackintosh. The two teams came together on the last day of October in 1312. In Scotland’s team, in addition to the king, there were at least four bishops and three earls. They all put their personal seals to the document.

The King of Norway, H åkon V, was not present. He was represented by an archbishop, two bishops, and earl and two barons.

The agreement was not changed. Bruce confirmed that Scotland would meet its obligations. It would send a hundred merks every year forever to the King of Norway and his heirs. The money would be handed over at the Feast of St John in St Magnus’s Church [Cathedral]. The old church is still there – in Kirkwall in Orkney. Why would it happen there? Well, Orkney still belonged to the King of Norway.

Does that mean that Scotland still sends a sum equivalent to a hundred merks to Norway every year? We’ll look at that next week.

Am Brusach ann an Inbhir Nis (1)

Gaelic Gàidhlig

Ann an Litir còig ceud, seasgad ’s a seachd (567), bha mi ag innse dhuibh mu Cho-chòrdadh Pheairt. Thug an co-chòrdadh gu crìch an smachd aig na Lochlannaich air taobh an iar na h-Alba – agus an iar-thuath, na h-eileanan agus Eilean Mhanainn cuideachd. Chaidh an t-aonta a tharraing ri chèile le riochdairean aig Nirribhidh agus Alba ann am Peairt. Bha sin anns a’ bhliadhna dà cheud deug, seasgad ’s a sia (1266).

Bha an co-chòrdadh eadar Alasdair III, Rìgh na h-Alba, agus Rìgh Nirribhidh, Mànas IV. A rèir an aonta, bha Alba a’ pàigheadh ceithir mìle marg agus an uair sin ceud marg gach bliadhna. Fhuair Alba smachd air na tìrean a dh’ainmich mi, ach Arcaibh is Sealtainn.

Cha b’ e sin deireadh an sgeòil airson Co-chòrdadh Pheairt. Chaidh a dhaingneachadh ann an Inbhir Nis nuair a bha Raibeart am Brusach na rìgh. Bha esan an làthair airson ainm a chur ris an sgrìobhainn.

Tha dreach dhen aonta – air eadar-theangachadh gu Beurla – anns an leabhar Invernessiana. Chaidh an leabhar a chur ri chèile le Teàrlach Friseal Mac an Tòisich. Thàinig an dà sgioba còmhla air an latha mu dheireadh dhen Dàmhair ann an trì cheud deug ʼs a dhà-dheug (1312). Ann an sgioba na h-Alba, a bharrachd air an rìgh, bha co-dhiù ceathrar easbaigean agus triùir iarlan. Chuir iad uile an seulachan pearsanta ris an sgrìobhainn.

Cha robh Rìgh Nirribhidh, Håkon V, an làthair. Bha esan air a riochdachadh le àrd-easbaig, dithis easbaigean, iarla agus dithis bharan.

Cha deach an t-aonta atharrachadh. Dhearbh am Brusach gun cumadh Alba ris na dleastanasan aice. Bhiodh i a’ cur ceud marg a h-uile bliadhna gu sìorraidh gu Rìgh Nirribhidh agus oighrean. Bhiodh an t-airgead air a thoirt seachad air Fèill Eòin ann an Eaglais an Naoimh Mhànais. Tha an t-seann eaglais sin fhathast ann – ann am Baile na h-Eaglaise ann an Arcaibh. Carson a thachradh e an sin? Uill, bhuineadh Arcaibh fhathast do Rìgh Nirribhidh.

A bheil sin a’ ciallachadh gu bheil Alba fhathast a’ cur sùim co-ionann ri ceud marg gu Nirribhidh gach bliadhna? Bheir sinn sùil air sin an ath-sheachdain.

PDF

Download the text of this week's letter as a PDF:Thoir a-nuas Litir mar PDF:

Download File

PDF documents are especially suited for printing out. Most computers can open PDF files, but if you have problems viewing them you may need to install reader software such as Tha faidhleachan PDF gu sònraichte math airson clò-bhualadh. Tha e furasta gu leòr do chuid de choimpiutairean faidhleachan PDF fhosgladh, ach ma tha trioblaid agad ‘s dòcha gum biodh e feumail bathar-bog mar Adobe Acrobat Reader. fhaighinn.

Litir do Luchd-ionnsachaidh

This letter corresponds to Tha an Litir seo a’ buntainn ri Litir do Luchd-ionnsachaidh 1081

Podcast

BBC offers this litir as a podcast: Visit the programme page for more info and to download or subscribe. Tha am BBC a’ tabhainn seo mar podcast. Tadhail air an duilleag-phrògraim airson barrachd fiosrachaidh no airson podcast fhaighinn

Other letters Litrichean eile